2004 (The Laser’s Edge)
De Poolse progmetalband Riverside debuteert in 2004 met een album dat z’n weerga niet kent. De gehele proggemeenschap heeft het er indertijd over en mocht je het niet hebben meegekregen; je mag het klakkeloos van me aannemen. Alles klopt namelijk aan het album. “Out of Myself” zit vol lyrische melodieën, intense sferen, beheerste kracht en virtuoze doelmatigheid. Wat kan muziek toch mooi zijn. Niet te uitbundig recensent, Riverside heeft een soort ingetogenheid in z’n expressies. Eigenlijk wil je de band nergens mee vergelijken maar dat neemt niet weg dat je muziek hoort op het snijvlak van Porcupine Tree en een donkere Pink Floyd.
Het album opent overweldigend met het epische The Same River dat je in z’n eerste zeven instrumentale minuten overrompelt met heerlijk gitaarspel van Piotr Grudzinski. De drums van die andere Piotr klinken lekker los met hier en daar een slepend roffeltje of een break, terwijl de virtuoze basgitaar van Mariusz Duda je als het ware zo de schoonheid induwt. Ondertussen bouwen de overwegend akkoordmatige toetsen van Jacek Melnicki de spanning op om vervolgens over te gaan naar een zangblok van bijna vijf minuten. Het nummer eindigt met een glorieuze gitaarmelodie die zo ongelooflijk monumentaal klinkt dat je je af gaat vragen hoe lang de band dit niveau denkt vol te houden.
Nou, het daaropvolgende korte titelnummer laat in ieder geval de vlag nog fier wapperen. De sfeer is er weliswaar een stuk grimmiger, het is onmiskenbaar de Riverside van daarvoor en niets wijst erop dat het gedaan is met de koopman. Dat gaat ook niet gebeuren, de band blijft tot en met de laatste maat van het album boeien.
“Out Of Myself” kent twee rustige nummers, I Believe en In Two Minds. Ze krijgen fraaie ondersteuning van de door Mariusz Duda bespeelde akoestische gitaar. Erg mooi vind ik de melodieuze zanglijn van In Two Minds, het klinkt warm en diep. Over het hele album maakt Duda vocaal sowieso een sterke indruk. Soms doet z’n heimelijke zang enigszins denken aan de manier waarop Tim Bowness (No-Man) zingt, soms ook absoluut niet, dan is het meer David Gilmour of iets dergelijks.
Over de zang gesproken: het album kent een schitterend instrumentaal tweeluik, Reality Dream genaamd. Vooral het eerste deel is van fenomenale proporties. Hier stoeit de band met neo-prog gezien de wulpse toetsen- en gitaarmomenten. Zo krijgt het nummer halverwege een zalige uitstraling richting Pendragon. Het sterke van deze compositie is dat de typische Riverside-kenmerken nergens ver weg zijn, zoals dat in het gitaargerichte tweede deel erg duidelijk naar voren komt.
Verder bevat het album nog het kabbelende Loose Heart en de twee zinderende afsluiters The Curtain Falls en OK.
Toch is het luisteren naar dit album sinds 21 februari 2016 niet meer hetzelfde. Op die datum overleed gitarist Piotr Grudzinski namelijk geheel onverwachts in z’n slaap aan een hartstilstand. Het zal altijd wel pijn blijven doen om hem te horen spelen.
© Dick van der Heijde 2022