1975 (Columbia)

Als in februari 1975 “Visions Of The Emerald Beyond” van de Amerikaanse jazz/fusion-band Mahavishnu Orchestra verschijnt, ben ik nog lang niet mee. Ik raak pas onder de indruk van John Mclaughlin en consorten als vijf jaar na dato een vriend van me de betreffende lp cadeau doet. Ik ben direct verkocht en zie het geven van de lp dan ook als een geschenk uit de hemel; het is op dat moment namelijk heavy komkommertijd in symfoland. Met “Visions Of The Emerald Beyond” is voor mij een deur opengegaan naar het interessante subgenre van de progressieve jazzrock en sindsdien heeft m’n spaarvarken veelvuldig ondersteboven gelegen.
“Visions Of The Emerald Beyond” is de vierde studiovrucht van de band, dit na twee studio-lp’s in een andere bezetting en vervolgens na “Apocalypse” dat met een symfonieorkest werd opgenomen. Het album geeft samen met z’n voorganger de tweede line-up van de band een gezicht en hoe.
De nummers van het album kennen een flinke injectie funk en hoewel ik daar niet veel mee heb, vind ik het hier helemaal op z’n plaats, zeker met die blazers. Mclaughlin heeft natuurlijk niet de minste muzikanten om zich heen. Het hele album is getooid met geweldig drumwerk van Michael Walden. De manier waarop hij binnenkomt in het eerste deel van Eternity’s Breath is zo overrompelend dat hij zichzelf een krediet verschaft voor de rest van de plaat. Na die mega-drumbreak volgt heerlijk funky gitaarspel, gedreven zang van Gayle Moran met een haast beangstigend effect en een geweldige vioolvirtuoziteit van maestro Jean-Luc Ponty.
In het tweede deel van Eternity’s Breath horen we naast de aanstekelijke Fender Rhodes van Moran heel veel magnifiek gitaarspel van McLaughlin. Deze tweedelige song vraagt om zoveel meer en dat krijg je dan ook. Met name de zes tracks op kant A houden je constant aan de boxen gekluisterd.
Zo opent Lila’s Dance met sprankelende piano en vervolgens is daar een kabbelend stuk gitaar met lekkere drums. Het nummer duikt in een smakelijk onderonsje tussen de smekkende gitaar van John Mclaughlin en het groovy basspel van Ralphe Armstrong. Als dan de gehele band erbij komt gaan Mclaughlin en Ponty in duel, wat een klasbakken. Het nummer eindigt weer zoals het begon, kabbelend en sprankelend.
Een andere blijmaker is Can’t Stand Your Funk. Dat de titel hier alle gras voor m’n voeten wegmaait is totaal geen punt, kan ik snel door naar de volgende nummers. Pastoral is een prachtig in de strijkers gezet nummer en hoewel er naast Ponty maar drie strijkers aanwezig zijn, is het volop genieten. De A kant sluit af met het fragmentarische Faith hetgeen een voorbode is op wat komen gaat.
De zeven nummers van kant B vormen één geheel afgaand op de vele spacey songtitels en het feit dat de tracks aan elkaar vastzitten. Het resultaat is een bont geheel, een psychedelische epic met grillige momenten in onder andere Cosmic Strut en het drukke Be Happy met daarnaast contrasterende passages van falsetto zang en dwarsfluit.
Beide plaatkanten vormen ondanks hun verschillen toch een sterk geheel. De kracht van het album zit voor mij overduidelijk in de zes nummers van kant A. Hou je van jazzrock die swingt als een Kongoleense kolenboer op de bok van z’n kar en ben je ook niet vies van een potje zinderende viool, dan is “Visions Of The Emereld Beyond” beslist iets voor jou.
© Dick van der Heijde 2022