2019 (Butler Records)
Zelfs de overtreffende trap reikt niet hoog genoeg als je wilt aangeven hoe indrukwekkend deze schijf is. “D-Day” is het zevende studioalbum van de Nederlandse progband Knight Area en als het werkstuk in 2019 verschijnt, wordt het progpubliek geconfronteerd met een paar niet te missen veranderingen.
De belangrijkste daarvan, je kunt er niet omheen, is het feit dat Knight Area nu als progmetalband dient te worden aangesproken. Deze transitie is iets dat al sinds het toetreden van gitarist Mark Bogert (2012) en bassist Peter Vink (2013) in de lucht hangt. Op “D-Day” betekent dat concreet dat het aandeel dat Bogert in de muziek heeft, zowel qua spel als compositorisch, behoorlijk veel groter is dan voorheen. Het minder prominent aanwezig zijn van klavierridder Gerben Klazinga is geen moment een issue. Veelal speelt hij ondersteunende pianopartijen. Op een Don Airey-achtige manier laat Klazinga zich hoe dan ook gelden. Als je hoort welk flitsend gitaarwerk Bogert hier aflevert en ook welke prachtige orkestrale arrangementen hij aan de muziek heeft toegevoegd, kan je alleen maar heel breed grijnzen. Het stevige bandgeluid zit uiteraard vol typische Knight Area kenmerken als bombastische dynamieken, emotionele beladenheid en melodieuze rijkdom.
Het past dan ook als een handschoen dat er een zangerswisseling heeft plaatsgevonden, dat de ervaren Jan Willem Ketelaers de microfoon heeft overgenomen van één van Knight Area’s ankerpunten Mark Smit. Ketelaers heeft een karaktervol stemgeluid dat prachtig klinkt in het laag, uitstekend in het middengebied en werkelijk briljant in het hoog. Hij moet zich als een vis in het water voelen bij de intense muziek die hem omringt en die hem de mogelijkheid verschaft al zijn kwaliteiten aan te spreken.
Dat brengt me gelijk bij het concept van het album. Knight Area heeft in 2009 weliswaar met “Realm of Shadows” een conceptalbum gemaakt, nooit eerder dan op “D-Day” lag het verhaal er zo duimendik bovenop. Uiteraard gaat het allemaal om de gebeurtenissen op 6 juni 1944 aan de kust van Normandië. Het was de dag dat vele duizenden geallieerde soldaten een grootscheepse invasie uitvoerden die uiteindelijk het begin was van de bevrijding van West-Europa. Knight Area behandelt dit onderwerp dan ook met het nodige respect, met integere songteksten die alle denkbare emoties verwoorden. Naast deze door Ketelaers geschreven teksten bevat het cd-boekje bij elk nummer een korte historische uiteenzetting met enkele feiten. De combinatie van tekst, muziek en artwork houd je urenlang bezig.
Het album opent direct sterk met een toespraak van generaal Eisenhower die ondersteund wordt door prachtige, heroïsche orkestraties. Als het daadwerkelijke nummer echt begint lijkt het of Eisenhower met z’n peptalk ook Knight Area op scherp heeft gezet, want met New Horizon spuit de adrenaline werkelijk uit je boxen. De heldhaftigheid van een soldaat die bereid is om te sterven voor een groter doel zit angstaanjagend gevangen in haast gothic-achtige sferen.
Het daaropvolgende Overlord is een daverend nummer met stuwend orgelspel en vette riffs. In je verbeelding zit je middenin de frontlinie met al die knallende salvo’s van drummer Pieter van Hoorn. Blood On The Risers is het ultieme bewijs dat Knight Area schijnbaar moeiteloos de meest fantastische melodielijnen weet te creëren. Bijgevoegde videoclip spreekt wat dit betreft boekdelen.
De band gaat lekker verder met het neerzetten van klassenummers en Knight Area zou Knight Area niet zijn als er geen bloedmooie ballads voorbij zouden komen. Nou, met Omaha Beach en When I’ll Be With You overtreft de band alle verwachtingen. Omaha Beach is mooi gedragen met vurig gitaarspel aan het eind. When I’ll Be With You daarentegen is een sprankelend, door Robby Valentine gespeeld, pianostuk. Het wervelende spel op de vleugel samen met de intense zang die in de hoogte erg veel aan Marcel Veenendaal (Di-rect) doet denken, is weergaloos. Van de laatste paar nummers zijn vooral het euforische Wings Of Time en de supermooie afsluiter Freedom For Everyone de kroonjuwelen van het album. Ook indrukwekkend is de toespraak van Winston Churchill in March To Victory over de capitulatie van het Duitse rijk. De finale van Freedom For Everyone is zo onmetelijk gaaf. Bijna elke band zou eindigen met een grootse gitaarsolo, Knight Area daarentegen heeft met Ketelaers een zanger in huis die door zich volledig te geven alle waardigheid van het concept met kippenvel weet te omlijsten.
Tijdens het schrijven van deze recensie bleek eens te meer hoe akelig actueel het concept van het album is. D-day is een geweldig integer album dat een onderwerp heeft waar al heel, heel veel over gezegd is. Nooit eerder hebben de gebeurtenissen daar me zo weten te raken als bij monde van Knight Area.
© Dick van der Heijde 2022