Crucis was een vierkoppige progband uit Argentinië die maar een paar jaar heeft bestaan, van 1974 tot en met 1977 om precies te zijn. Deze tijd was nogal een turbulente. Zo ging in de beginjaren de bezetting volledig op de schop. Drie bandleden vertrokken stuk voor stuk en de enige die op het honk bleef was zanger/gitarist Gustavo Montesano. Hij formeerde een nieuw Crucis om zich heen waarbij hij de switch maakte van gitaar naar basgitaar. De band der bands was geboren.
Wow, wat een interactie laten de mannen horen op de slechts twee albums die ons gegeven zijn. We hebben het dan over het titelloze debuut uit 1976 en diens opvolger “Los Delirios Del Mariscal” van een jaar later. Deze albums zijn in 1995 onder de naam “Kronologia” samen op één cd uitgebracht. Holy moly, wat een feest.
Het compilatiealbum laat perfect horen met welke weelderige mix van invloeden de heren bezig waren. De muziek heeft de virtuositeit van Emmerson, Lake And Palmer, de orgelharmonieën van Deep Purple, het subtiele van Focus en het melodieuze van het oude Kayak. Ook bands als Kaipa en Sebastian Hardy laten zich groeten.
Dat het bandgeluid middels Anibal Kerpel gedomineerd wordt door alle kanten van het orgel kan je wel stellen maar dat kan ook gezegd worden van Pino Marrone met z’n gitaar. Het geheel wordt heerlijk bij elkaar gehouden door het stuwende basspel van Gustavo Montesano en het werkelijk razendknappe drumwerk van Gonzalo Farrugia. Hij is zo ongelooflijk goed. De muziek mag dan behoorlijk druk zijn, onze razende Roeland maakt het er zeker niet relaxter op. Dankzij zijn gedecideerde spel heeft alles een toegevoegde waarde. Je slikt elke noot en dat zijn er veel.
Het debuut bestaat uit zeven nummers en de opvolger uit vier, hetgeen inhoudt dat er vooral bij de eerste nummers enige songmatigheid voorbij komt. In dat kader is opener Todo Tiempo Posible minutenlang een fraai voorbeeld. Dragende orgelakkoorden en melodieuze gitaartonen vormen er de omlijsting voor de zangpartijen totdat de band werkelijk ontploft. Kerpel komt met geweldige loopjes op z’n orgel en Farrugia roffelt en slaat breaks of z’n leven ervan afhangt. Wat deze passage direct duidelijk maakt: Crucis is enerverend en mocht je de drukte niet kunnen verdragen, luister er dan eens met andere oren naar.
Beide lp’s werden indertijd zo goed als live-in-de-studio opgenomen waarbij aangetekend dat elke track ongeveer in twee takes gepiept was. Je hoort dan ook een enorme hoeveelheid energie en spontaniteit in de muziek terug. Neem bijvoorbeeld de drie heerlijke instrumentale tracks van het debuut en ga helemaal uit je dak van die synthsolo in Determinados Espejos. Ook de vocale nummers hebben een heerlijke uitstraling. Fraai zijn de statige klavecimbelklanken in La Triste Vision Del Entierro Proprio en ook het gitaarwerk in Ironico Ser heeft het.
De tracks van de 1977-lp laten een iets volwassener band horen. Het eerste nummer, No Mi Separen De Mi, is daar nog niet zo’n goed voorbeeld van al stemt het Machiavel-achtige gedeelte met z’n Solina-strings en Moog tot grote vreugde. Met het tien minuten durende titelnummer Los Delirios Del Mariscal overklast de band zichzelf in alle toonaarden. Wat een wonderschone melodie, wat een gevoel. Het is bijna recalcitrant te noemen hoe Crucis dit nummer een rocky slot geeft. Met het bevlogen Abismo Terrenal gaat de focus flink op de gitaar en daar kan je geen genoeg van krijgen, zeker weten. We hebben het hier over de afsluiter waar ook nog een toetsensolo, een bassolo en een korte drumsolo in verwerkt zijn. De dankbaarheid giert door de kamer.
Inmiddels zijn de vier bandleden met hun muzikale honger uitgewaaierd over de gehele wereld. Zouden ze nog wel eens terugdenken aan die roemruchte tijd waar de inspiratie met bakken uit de hemel kwam?
© Dick van der Heijde 2022