Toen ik als puber Barclay James Harvest (BJH) leerde kennen, kocht ik uiteraard een aantal lp’s van het Britse kwartet. Met name het in een kleurrijke hoes gestoken ”Once Again” (1971) met daarop een figuratieve halve vlinder was mijn favoriet. Elke lp-kant opende beter dan goed. She Said en Mocking Bird, grijsgedraaid heb ik ze. En de andere nummers? Die gingen door mijn enthousiasme moeiteloos in dezelfde teug mee.
BJH heeft in de loop der jaren met veel rechtzaken van doen gehad en ook zijn toetsenist Woolly Wolstenholme en drummer Mel Pritchard inmiddels overleden. Persoonlijk heb ik me in die tijd bezig gehouden met het bij elkaar harken van hun oeuvre.
Door de in 2002 bij EMI verschenen remaster is bij mij de belangstelling voor het album opnieuw gewekt, sterker nog: ik ben enthousiaster dan ooit. Ik kan stellen dat ik door de jaren heen met meer diepgang naar muziek ben gaan luisteren en dat heeft duidelijk z’n weerslag op m’n bevindingen ten aanzien van “Once Again”. Vooral de aan de dag gelegde combinatie van sixties met progressieve en symfonische rock is prachtig neergezet.
Opener She Said is bijzonder qua compositie. Er werden namelijk twee premature liedjes, Miss Bailey en And I Will Always Love Her, samengevoegd tot een nieuw geheel en nee, de nummers werden niet zomaar achter elkaar geplakt. Van het ene liedje werd het couplet gepakt en van het andere het refrein. Geniaal. Het uiteindelijke nummer kent lekkere gitaarloopjes resulterend in één van BJH’s meest daadkrachtige songs. Het kent ook een opmerkelijke sfeerkanteling als er zich in alle rust een blokfluitsolo voordoet. Les Holroyd zingt dit nummer dat echt een lekker stuk is.
De daaropvolgende drie nummers weten allen de sfeer goed vast te houden, ondanks dat het krachtige bandgeluid van She Said plaats heeft gemaakt voor meer stemmige klanken. Zo heeft Happy Old World een haast pastorale gloed die aan het lichtvoetige materiaal van Genesis uit die tijd doet denken. Het toetsenwerk klinkt er zeer bevlogen, vooral het orgel in de refreinen luistert heerlijk weg. Met Song For Dying maakt de band glashard duidelijk dat de Moody Blues hun grote inspiratiebron was. Het is Mellotron all over the place.
Aangezien het album werd opgenomen in de fameuze Abbey Road Studio kon John Lees gebruik maken van John Lennons Epiphone-gitaar. Het instrument valt te beluisteren in Galadriel waar subtiele loopjes het nummer inzetten. Het leeuwendeel echter is ingeruimd voor een flink symfonieorkest dat onder leiding staat van Robert Godfrey. Hoewel het erg mooi is, gaan alle vlinders pas echt fladderen in het monumentale Mocking Bird, een nummer met een fraaie opbouw en dynamische tempo- en sfeerwisselingen aangejaagd door het orkest. Sterke thema’s en tot de verbeelding sprekende zangpartijen zorgen er al jaren voor dat dit nummer een klassieker van jewelste is.
Na Mocking Bird is het eigenlijk een beetje gedaan met de plaat. Vanessa Simmons is met z’n akoestische gitaar een niet onaardig kampvuurliedje en het door Wolstenholme geschreven Ball And Chain begint als een redelijke rocker maar eindigt met de schreeuwerige zang niet bepaald jofel. Lady Loves is te betitelen als een zijig liedje met een gastrol voor een piepjonge Alan Parsons op de jaw harp. Tja, mocht je poing, poing, poing horen, is het niet je WhatsApp.
De remaster bevat nog vijf bonustracks waaronder een niet eerder uitgebracht orkestraal stuk. Verder horen we nog een live in de studio opname en enkele remixen. Het mag allemaal niet zoveel naam hebben. De ware glorie van “Once Again” zit overduidelijk in de eerste vijf nummers. Die geven je zo’n goed gevoel dat je de rest moeiteloos voor lief neemt.
© Dick van der Heijde 2021